De Egyptenaren hadden er zo’n vierduizend jaar geleden wel een antwoord op. Ze bouwden enorme piramides, waar de lichamen van hun koningen en andere hooggeplaatste figuren een laatste rustplek vonden.

Hun lichaam werd zorgvuldig gebalsemd, in linnen gewikkeld en in een prachtig versierde sarcofaag gelegd. Op zo’n sarcofaag zie je een afbeelding van de overledene, omgeven door alle benodigde voorstellingen en offers aan de goden. Alles bij elkaar zouden die een garantie moeten zijn voor een doortocht naar het eeuwige leven.

In de piramides zijn daarnaast allerlei praktische objecten gevonden, bedoeld om dat volgende leven zo aangenaam mogelijk te maken. Want hoe komt een overledene aan eten en drinken?

Onbekend, Model van een bakkerij (ca. 2040-1783 v.Chr.), foto RMO

Ook daar bedachten ze een oplossing voor. In de graven zijn houten modellen van bijvoorbeeld een bakkerij gevonden. De Egyptenaren geloofden dat de bakker en zijn personeel in het hiernamaals op een of andere onverklaarbare manier weer tot leven kwamen en voor eten zouden zorgen. Ook beeldjes van een stuk brood, bierpullen of een hele brouwerij zijn teruggevonden.  

Net als die modellen is dit kleine beeldje van een nijlpaard waarschijnlijk een grafgift. De turkoois kleur is een verwijzing naar het water van de Nijl, de rivier waarin destijds enorm veel nijlpaarden zwommen, en die als de bron van het leven en de vruchtbaarheid gezien werd.

Onbekend, Staand beeld van een nijlpaard (ca. 2040-1783 v.Chr.), foto RMO

Op het beeldje is met zwarte lijnen getekend. De kop en de ogen zijn te herkennen, net als de bladeren van de lotusbloem. De lotus was in Egypte een verwijzing naar nieuw leven.

Het meegegeven nijlpaardje zou symbolisch een bijdrage leveren aan de wederopstanding van de overledene. En misschien hoopten ze zelfs wel dat het nijlpaard de overledene zou beschermen tegen gevaarlijke krachten in het graf of het hiernamaals?

Tegelijkertijd waren ze ook beducht voor de agressieve kant van die kolossen. Want wat als het beest tot leven zou komen in de piramide? Uit voorzorg braken ze soms stukken van hun poten af. Je weet maar nooit…

Beide beeldjes zijn te zien in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Je vindt daar nog veel meer informatie over grafkunst en begrafenisrituelen in het oude Egypte.